Sunday, December 4, 2016

ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΗΣ ΠΟΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΤΑ ΤΑ ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

Με αξιοσημείωτη επιτυχία έλαβε χώρα την Κυριακή 27 Νοεμβρίου, η διάλεξη του γνωστού  δικηγόρου, συγγραφέα, δημοσιογράφου και ποιητή Κωνσταντίνου Καλυμνιού με θέμα: «Η ιστορία της Ελληνικής Τυπογραφίας κατά τα χρόνια της Οθωμανικής Κατοχής,» στον κατάμεστο ημιώροφο του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου. Την πρωτότυπη εκδήλωση αυτή διοργάνωσαν από κοινού ο Ελληνο-Αυστραλιανός Πολιτιστικός Σύνδεσμος, ο Σύλλογος Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων Αυστραλίας, η Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αυστραλίας και η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτωρίας, στην μνήμη του σημαντικού παροικιακού παράγοντα και τυπογράφου, Πέτρου Πετράνη.

Η πρόεδρος του Ελληνο-Αυστραλιανού Πολιτιστικού Συνδέσμου, Καίτη Αλεξοπούλου, αναφέρθηκε στον σπουδαίο ρόλο που έπαιξε η ελληνική τυπογραφία στην διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας, έναν ρόλο που άλλωστε, συνεχίζει να διαδραματίζει.

Εκ μέρους του Σύλλογου Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων Αυστραλίας, η Ιωάννα Λιακάκου μίλησε για τον Πέτρο Πετράνη, ο οποίος προώθησε και χρηματοδότησε την έκδοση ελληνικών βιβλίων στην Αυστραλία.

Στη συνέχεια, ο Κωνσταντίνος Καλυμνιός ανέφερε ότι η διείσδυσή του στον χώρο της  ελληνικής τυπογραφίας οφείλεται στον Πέτρο Πετράνη. Όπως είπε: «Θυμάμαι πηγαίνοντας στο τυπογραφείο του Πετράνη, έμπαινα σε έναν ολότελα φανταστικό κόσμο, περιστοιχισμένο από γραμματοσειρές, τυπογραφικά στοιχεία, σελιδοθέτες, πιεστήρια, λινοτυπικές μηχανές, κάσες από μελάνι και άλλα εργαλεία θαυμάσια του σιναφιού. Δίπλα από το ράφι με τα χιλιάδες τυπογραφικά στοιχεία, μία παμπάλαια βιβλιοθήκη με τα αμέτρητα βιβλία που είχε εκτυπώσει ή διασώσει από την Ελλάδα. Κάθονταν μαζί μου, δείχνοντας μου πώς λειτουργεί η λινοτυπική μηχανή και έλεγε με καμάρι: «

«Τρία ήταν τα μεγάλα τυπογραφία της Τουρκοκρατίας: Της Βενετιάς, που την δημιούργησαν Ηπειρώτες, της Πόλης, που πάλι την δημιούργησαν Ηπειρώτες και της Μοσχοπόλεως, που ήταν στη Βόρειο Ήπειρο, μέχρι που την κατέστρεψαν οι Τουρκαλβανοί. Και πάνω σ’ αυτά τα τρία τυπογραφία κρατήθηκε το Γένος.

Εγώ τον άκουγα αποχαυνωμένος και παντελώς ερωτευμένος με τν τέχνη του τυπογράφου, ενώ στη συνέχεια, που εξιστορούσε τα καμώματα των τυπογράφων των Ιωαννίνων με την γλαφυρότητα και παραστατικότητα ενός Δημητρίου Χατζή.  Ήταν λοιπόν να μην ξετρελαθώ με την τυπογραφία;

Ορμώμενος από τον θαυμαστό κόσμο του Πέτρου Πετράνη, άρχισα χρόνια αργότερα να συλλέγω ελληνικά βιβλία τυπωμένα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Δεν θα ξεχάσω το πρώτο, το οποίο βρίσκεται εδώ σήμερα, μεταφράσεις του Ευγενίου Βούλγαρη. Φέρνει την επιγραφή: «Οι Αδελφοί Ζωσιμάδες παρήγγειλαν να μεταφραστεί αυτό το βιβλίο και να διανεμηθεί δωρεάν στα ελληνόπουλα για την πνευματική τους καλλιέργεια.» Έμεινα έκθαμβος.  Επιβεβαίωνε ακριβώς αυτό που μού έλεγε χρόνια πριν ο Πέτρος Πετράνης: ότι οι τυπογράφοι παλιότερα, είχαν πλαισιωθεί από πεφωτισμένους έμπορους που πράγματι θεωρούσαν ότι η έκδοση βιβλίων και η διανομή τους, θα ανύψωνε το έθνος και θα συνέβαλε στην χειραφέτησή του. Ένα έθνος τον μορφωμένων και των καλλιεργημένων, όχι των φαταούλων. Μού έκανε εντύπωση ο τρόπος με τον οποίον αυτή η ιδεολογία επέζησε και μεταφέρθηκε στις ελληνικές παροικίες της Αυστραλίας. Ποια λοιπόν είναι τα συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε εμείς οι απόδημοι στο μεταίχμιο δύο πατρίδων, γλωσσών και γενεών από τις δραστηριότητες των ελλήνων τυπογράφων κατά τα οθωμανικά χρόνια;»
 

Ακολούθησε μία άκρως ενδιαφέρουσα και πολύπτυχη ανάλυση της ιστορίας της ελληνικής τυπογραφίας, τόσο στον ευρωπαϊκό, όσο και στον οθωμανικό χώρο. Η εξέλιξη της ελληνικής τυπογραφίας, υποστήριξε ο Κωνσταντίνος Καλυμνιός, αντικατοπτρίζει την εξέλιξη των πνευματικών ρευμάτων  που δημιούργησαν την σύγχρονη νεοελληνική ταυτότητα. Επίσης αναφέρθηκε στις ασυνήθιστες μορφές που πήρε η ελληνική τυπογραφία, με την εκτύπωση βιβλίων στα Καραμανλίδικα δηλ. τούρκικα με ελληνικούς χαρακτήρες και στα φραγκολεβαντίνικα δηλ. ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες.

Αίσθηση προκάλεσε η πλούσια έκθεση ελληνικών βιβλίων που πλαισίωσαν την διάλεξη. Τα βιβλία αυτά, πολλά από τα οποία είναι σπάνια, ανήκουν στην συλλογή του Κωνσταντίνου Καλυμνιού και χρονολογούνται μεταξύ 1535-1841. Οι παρευρισκόμενοι επωφελήθηκαν της ευκαιρίας να περιεργαστούν τα βιβλία, ενώ προέκυψαν ενδιαφέρουσες συζητήσεις γύρω από τα περιεχόμενά τους.

Sunday, August 3, 2014

Η ΠΟΑ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΕΚΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ



Το Σάββατο, 2α Αυγούστου 2014, μέλη της Πνηπειρωτικής Ομοσπονδίας Αυστραλίας, καθώς και άλλες ελληνικές οργανώσεις της Μελβούρνης ένωσαν τις φωνές και τις προσευχές τους με την Ασσυριακή παροικία, στο συλλαλητήριο κατά των διωγμό των Χριστιανών της Μοσούλης και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής από  τους τζιχαντιστές. Με αίτημα να σταματήσουν οι διωγμοί και να εξασφαλιστεί η ζωή και η ασφάλεια χιλιάδων ανθρώπων στο Ιράκ αλλά και την Συρία, ο γραμματέας της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας Αυστραλίας Κώστας Καλυμνιός, απευθύνθηκε στους παρευρισκομένους, τονίζοντας την αλληλεγγύη και το ενδιαφέρον όων των ελλήνων για τους κατατρεγμένους Χριστιανούς της περιοχής.

Sunday, February 23, 2014

Δοξολογία για την 101η επέτειο της απελευθερώεσεως των Ιωαννίνων και 100η επέτειο της αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου

Wednesday, August 21, 2013

ΔΗΛΩΣΗ ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ

 Με μεγάλη ανησυχία και αγανάκτηση παρακολούθησε η Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αυστραλίας το γεγονός της ντροπιαστικής ιεροσυλίας του Ναού της Παναγίας στην Πρεμετή και την βία που ασκήθηκε προς τους ορθόδοξους ιερείς, από όργανα του Αλβανικού κράτους, σκηνές που αναζωογονούν μνήμες των διωγμών κληρικών και πιστών από το κομμουνιστικό καθεστώς.

Κατά το διωγμό αυτό η Ορθόδοξη Κοινότητα υπέστη πολλαπλές ζημιές οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις ήταν ανεπανόρθωτες. Αλλά κατά την αναστήλωση της από τα ερείπια, για περισσότερο από δυο δεκαετίες, η Ορθόδοξη κοινότητα της Βορείου Ηπείρου έχει δεχτεί ξανά επιθέσεις, συκοφαντίες, προσβολές και υποτιμητικά σχόλια όπως και ληστείες και καταστροφές της ανεκτίμητης πολιτιστικής περιουσίας της από ανεύθυνες ομάδες, με μία ξεκάθαρη αντι-ορθόδοξη ατζέντα.

Η Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αυστραλίας, εκφράζει την βαθιά αγανάκτηση της για την άγρια επίθεση εναντίον της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που στην Εκκλησία της Πρεμετής έλαβε ακραίες προεκτάσεις, πληγώνοντας τους Ορθόδοξους της Βορείου Ηπείρου και της Αλβανίας γενικότερα. Δεν μπορούν να γίνουν δεκτές τέτοιες επιθέσεις εναντίων την Ορθόδοξης Κοινότητας, η οποία έχει μια ανεπανάληπτη προσφορά στην θεμελίωση και σταθεροποίηση του Αλβανικού κράτους. Αυτές οι πράξεις, εάν δεν σταματήσουν, μπορεί να έχουν βαριές συνέπειες για την αρμόνια και την συνοχή της χώρας.

Εκφράζουμε δε την σταθερή στήριξη μας προς την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αλβανίας και τον προκαθήμενό της, Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο όπως και προς τους κληρικούς που λειτουργούν στα ιερά εδάφη της Βορείου Ηπείρου.



Κώστας Καλυμνιός

Γραμματέας

Tuesday, December 18, 2012

ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ

Η κοινοποίηση των αποτελεσμάτων της Γενικής Απογραφής 2011 απ’ τη Στατιστική Αρχή της Αλβανίας επιβεβαίωσε τις ανησυχίες της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας Αυστραλίας ότι πρόκειται για τεχνητά στοιχεία τα οποία καταρτίστηκαν χωρίς πραγματική συλλογή.


Σύμφωνα με τα «επίσημα»αποτελέσματα, το 83,2 % του πληθυσμού δήλωσαν Αλβανοί, ήτοι 2.329.715 πολίτες. Ενώ μόνο το 0.87% ή 24.361 ήταν εκείνοι που δήλωσαν Έλληνες. Επίσης, ως ορθόδοξοι χριστιανοί καταγράφονται μόνον 6,75% ενώ 10,03% καταγράφονται ως Καθολικοί (ένα πσοστό που παραμένει στάσιμο από το 1900!) και 56,70% ως Μουσουλμάνοι. Σημειώνουμε δε ότι η συμπλήρωση των δελτίων καταγραφής υποχρεωτικά έγινε με μολύβι, για εύλογους βέβαια λόγους.

Αν αναλογιστούμε ότι στην Ελλάδα αποδίδονται περίπου 300.000 «Ειδικά Δελτία Ταυτότητας Ομογενούς», ότι ο πρώην Πρόξενος Κορυτσάς κ. Θ. Οικονόμου, έκανε λόγο γα 30.000 κατοίκους της περιφέρειας Κορυτσάς που δήλ...ωναν έλληνες και ότι μέχρι πρόσφατα το ποσοστό των ορθοδόξων στην Αλβανία ανέρχονταν στους 30%, το λαθράιο της υπόθεσης γίνεται αυτονόητο.

Κατόπιν τούτου, η Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αυστραλίας απορρίπτει εξ ολοκλήρου τη διαδικασία και παραμένει στην απαίτηση εφαρμογής μια κρατικής διαδικασίας που θα στοχεύσει ακριβώς την απογραφή των μελών των μειονοτήτων και τη θρησκευτική διαστρωμάτωση της κοινωνίας στην Αλβανία.

Εν τούτοις όμως καταγγέλλουμε άλλη μια φορά την κραυγαλέα προβοκάτσια που επιχειρείται εις βάρος της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, των άλλων μειονοτήτων και της Ορθοδόξου Κοινότητας στη χώρα.

Φαίνεται πως κάποιοι κύκλοι δεν αρκούνται στην εθνικιστική ρητορική την οποία καταγγέλλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προχωρούν σε πρακτικές στατιστικής συρρίκνωσης έχοντας στο πίσω μέρος του εγκεφάλου και τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων που πρέπει να εφαρμόσουν για τις μειονότητες και τις θρησκευτικές κοινότητες. Δεν θα περάσουν όμως διότι δεν αρμόζουν με το προαπαιτούμενο ειλικρινούς και εποικοδομητικής συμπεριφοράς που επιβάλει η διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή οικογένεια.

Ως Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αυστραλίας, παραμένουμε στη θέση μας ότι σε ότι αφορά τα μεγέθη και τη γεωγραφία της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας καθώς και τη θρησκευτική διαστρωμάτωση η διαδικασία είναι άκυρη και δεν θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ούτε απ’ τη Κυβέρνηση και ούτε από τους διεθνείς οργανισμούς.

Epirotes Abroad Blast Berisha’s “Greater Albania”

The World Council of Epirotes Abroad condemned Albania Prime Minister Sali Berisha’s statements about a “Greater Albania,” that includes Greek territories. His remarks came ahead of celebrations to mark the centenary of his country’s independence, in Aulona, and led Greek Foreign Minister Dimitris Avramopoulos to cancel a planned visit.


“We were surprised to hear about Mr. Sali Berisha’s nationalistic remarks, which we condemn,” the World Council of Epirotes Abroad stated. “At these moments that all Europe makes efforts to fight racism and nationalism, which is developing increasingly, the Prime Minister of Albania adds fuel in the fire making these without precedent comments in regard to ‘a Greater Albania,’ posing in this way a huge problem to the diplomatic efforts on behalf of Greece for greater neighborly relations with Albania.”


The Panepirotic Federation of Australia joined in the condemnation. It said in a statement: “The Northern Epirus Greeks living in Albanian territories, feel at such moments that they are not sheltered. In these regions where Northern Epirus Greeks are living, and which are included legally in Greek territories, there is an intense Anti-Greek action terrifying them. The Panepirotic Federation of Australia urges the Prime Minister of Albania to revoke (his comments) since in this country, Greeks are and will always be a timeless reality.”


By Christina Flora
first published in USA Greek Reporter

http://usa.greekreporter.com/2012/12/03/epirotes-abroad-blast-berishas-greater-albania/







Wednesday, November 28, 2012

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΣΚΟΥ ἙΠΙ ΓΗΣ ΑΛΛΟΤΡΙΑΣ"

Στις 25 Νοεμβρίου στην αίθουσα του Παναρκαδικού Συλλόγου Μελβούρνης «Ο Κολοκοτρώνης» ο Ελληνοαυστραλιανός Πολιτιστικός Σύνδεσμος Μελβούρνης παρουσιάσε μουσικό απόγευμα αφιερωμένο στην ανθολογία ελληνοαυστραλιανής μουσικής «Επί γης αλλοτρίας»/In α Strange Land του Παυλού Ανδρόνικου και Στέλιου Αδάμ.


Η εκδήλωση, στην οποία σημειώθηκε αρκετή προσέλευση συμπαροίκων, αποτέλεσε εξαιρετική ευκαιρία να γίνουν ευρύτερα γνωστοί καλλιτέχνες που συνέβαλαν στην ανθολογία, και να ακουστούν μοναδικές ερμηνείες ελληνοαυστραλιανών τραγουδιών από τους ίδιους τους συνθέτες.

Ο γνωστός ακαδημαϊκός Παύλος Ανδρόνικος μίλησε για τη γένεση και την παραγωγή του CD «Επί γης αλλοτρίας» ενώ ο Κώστας Καλυμνιός, o γραμματέας της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας Αυστραλιας, ο οποίος παρουσίασε την ανθολογία, τόνισε:

«Ήθελα απλώς να σας αφήσω με μία σκέψη, συνδεόμενη με αυτά που προείπα πριν λίγου. Το αν τα τραγούδια αυτά θα περάσουν στο υποσυνείδητο των ελλήνων της αυστραλίας, το αν θα καταφέρουν να μας αγγίξουν, δεν είμαστε σε θέση να το κρίνουμε σήμερα. Το μέλλον θα δέιξει. Όμως, αν κρίνουμε από παρόμοιες προσπάθεις, όπως η πρόσφατη επιτυχημένη μελοποίηση των ποιημάτων του Νικηφόρου Βρεττάκου από τον Ρόρρη, είναι ένα είδος μουσικής που έχει πολλά να προσφέρει και βρίσκει ακόμη λαϊκά ερεισματα. Οπότε, για να μην υπάρχουν μόνο για τους μελετητές και για τους ιστοσελιδόβιους, τα τραγούδια της σημερινής προσπάθειας, πρέπει να ακουστούν ευρύτατα. Είμαστε σε προνομιούχα θέση εφόσον κατέχουμε τόσες μορφές μέσων μαζικής ενημέρωσης όπου η δουλειά αυτή μπορεί να γίνει ευρύτερα γνωστή. Η δική μας υποχρέωση λοιπόν, είναι να συντελέσουμε στην διάδοση των τραγουδιών αυτών. Κατεβάστε τα από το διαδίκτυο, διαδόστε τα, όσοι έχετε ραδιοφωνικά προγράμματα, παρουσιάστε τα και δέστε τα να αγριέυουν και να θεριεύουν στο υποδηνείδητό μας.»



Στη συνέχεια οι μουσικοί και συνθέτες Ανδρέας Κυριακόπουλος, Αργύρης Αργυρόπουλος, Κριστέλλα Δημητρίου και το συγκρότημα «Ξυλούρη,»παρουσίασαν τραγούδια από τη συλλογή.

Κλείνοντας την εκδήλωση, η πρόεδρος του Ελληνοαυστραλιανού Πολιτιστικού Συνδέσμου Μελβούρνης, Καίτη Αλεξοπούλου εξύμνησε την ποιοτική παραγωγή του CD, προσβλέποντας σε παρόμοιες προσπάθειες μελοποίησης της εργασίας των μεταγενέστερων παροικιακών ποιητών, στο εγγύς μέλλον.

Μεταξύ άλλων, ο γραμματέας της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας Αυστραλιας,  Κώστας Καλυμνιός, είπε:

Κατά πολλούς, η μελοποίηση ελληνικών ποιημάτων είναι μια διαδικασία που είχε σχεδόν γίνει μόδα μεταξύ των δεκαετίων του 50 και 80, ωθώντας κάμποσους καταξιωμένους έλληνες μουσικούς να κρατάνε πάντα μια απόσταση από αυτή την τάση . Η φράση που έχουμε ακούσει και διαβάσει πολλές φορές, ότι “η ποίηση ήρθε κοντά στον λαό” μέσω της ενασχόλησης πολλών συνθετών με την μελοποίηση ποιημάτων, φαίνεται πως άφηνε αδιάφορο τον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος υποστήριζε ότι: «η ποίηση και η μουσική έχουνε μια αυτάρκεια και δεν περιμένουνε τα καινούργια έργα για να ξαναϋπάρξουν.»




Βεβαίως, χρησιμοποιώντας τον όρο μελοποίηση, εννοούμε την επένδυση με μουσική ενός ποιήματος που υπάρχει πριν την ενασχόληση του συνθέτου με αυτό. Σε αντίθετη περίπτωση αλλά στενά συνδεδεμένα όμως, υπάρχουν και οι οι στίχοι, που γράφονται για να γίνουν τραγούδια και δεν προϋπάρχουν ως ποιητικά κείμενα πριν μελοποιηθούν.




Είμαι από αυτους που πιστεύουν ότι η έκφραση «μελοποιημένη ποίηση» αποτελεί πλεονασμό. Η μελοποίηση αναποιεί, μεουσιώνει και μετεμποιεί ένα ήδη υπάρχον ποίημα, δίνοντάς σε αυτό επιπρόσθετες διαστάσεις, χωρίς να αλλοιώσει με οποιονδήποτε τρόπο την αρχική ουσία και υπόστασή του. Επίσης αν κάνουμε μια ιστορική ανασκόπηση στην αφετηρία της λογοτεχνικής μας παράδοσης, θα παρατηρήσουμε ότι από τον καιρο ακόμη του Ομήρου, χρονολογείται η μελοποίηση στίχων για εύκολη αποστήθιση και για παράδοση του νοήματος. Από τον Όμηρο στον Ρωμανό το Μελωδό ό οποίος προσάπτει Αραμαϊκά ακούσματα σε μια ελληνική μορφή τέχνης –κάτι άμεσου εδιαφέροντος όσον αφορά τη υπόθεση μετεμφύτευσης της ελληνικής παράδοσης στην Αυστραλία οπότε γίνεται περοσσοτερο ελληνιστική παρά ελληνική η διαδικασία αυτή –και έτσι εἰμαστε σε θέση να κάνουμε τους αρμόδιους παραλληλισμούς - με τη σημερινή μας κατάσταση - και από το Ρωμανό το Μελωδό, στον Διγενή Ακρίτα και στον Ερωτόκριτο, από τον Ερωτόκριτο στα δημοτικά μας τραγούδια και από τα δημοτικά μας τραγούδια στις μελοποιήσεις των ποιητών Ελύτη, Ρίτσου και άλλων, βλέπουμε λοιπόν ότι η υπόθεση μελοποίησης του έμμετρου λόγου δεν είναι μια ντεμοντέ μουσικό στιχοπλαστική τεχνική που φτάνει καθυστερημένα και επιβεβλημένα στις ακτές της Αυστραλίας. Αντίθετα, είναι μια πανάρχαια συνήθεια, βαθιά ριζωμένη στο υποσυνείδητο του κάθε έλληνα. Κατά συνέπεια, διότι αυτό ήταν το πρώτο ερώτημα που μου προέκυψε γύρω από την παρουσίαση του δίσκου Ἑπί Γης Αλλοτρίας» –η μελοποίηση στίχων ελλήνων ποιητών εδώ στην Αυστραλία δικαιολογείται και γίνεται εντελώς αποδεκτή διότι προκειται για μια γνήσια επιβίωση μιας πανάρχαιας διαδικασιας.




Υπάρχουν όμως κι άλλα τα ερωτήματα που αναβλύζουν από την δημιουργία και παρουσίαση του Συμπαγή Δίσκου «Επί Γης Αλλοτρίας,» που στην Αγγλική μεταδίδεται ως – In a strange land. –παραπέμποντας στον Εκατοστό τριακοστό έκτο ψαλμό (πώς άσομαι την ωδήν Κυρίου επί γης αλλοτρίας;) - και ιδιαίτερα εφόσον ο εν λόγω Κύριος τυγχάνει να είναι ο μέγιστος ποιητής. Πώς λοιπόν, εν κυμβάλοις και αλλαλαγμώ; εν ψαλτηρίω και κιθάρα; εν χορδαίς και οργάνοις; ή όλα αυτά μαζί, και βάλε;




Οι Παραγωγοί του Δίσκου, ο Παύλος Ανδρόνικος και ο Στιβ Αδάμου, συσστρατεύουν μία εκλεκτή συλλογή από τους πλέον καταξιωμένους συνθέτες, στιχουργούς, μουσικούς και ερμηνευτές της ομογένειας, ώστε να θέσουν αυτό το ερώτημα των Ψαλμών και να το λήσουν. Στον Ψαλμό, μας εκμυστηρεύεται ο Παύλος, η λέξη «αλλότριος» σημαίνει «που ανήκει σε άλλους», αλλά, «έχοντας υπόψη και την αγγλική μετάφραση του τίτλου, για τη συλλογή αυτή μου φαίνονταν κατάλληλες και οι άλλες έννοιες της λέξης, δηλ. «παράξενος» ή «ασυνήθιστος». Το φυσικό περιβάλλον της Αυστραλίας, τα ζώα και τα φυτά της, μου φάνηκαν πολύ παράξενα όταν πρωτοήρθα εδώ το 1981. Αυτή η εντύπωση μου έχει μείνει μέχρι σήμερα».




Ο εκατοστός τριακοστος έκτος Ψαλμός συνεχίζει τοιουτοτρόπως: «εάν επιλαθώμαι σου Ιερουσαλήμ, επιλησθείη η δεξιά μου» -δηλαδή -αν σε λησμονήσω (αντι για Ιερουσαλήμ προσθέτουμε Ελλάδα ή πατρίδα), ας ξεραθεί η δεξιά μου. Επανέρχομαι λοιπόν στον πρωταρχικό μου στοχασμό –και υποθέτω ότι για τους παραγωγούς, τους συνθέτες, τους μουσικούς και τους ποιητάς, - κρίνεται αναγκαίο να άδωμεν την ωδήν Κυρίου εις την αλλοτρίαν, ας είναι παράξενη, ξενική και ασυνήθιστη αυτή, ίνα μήν λησμονήσωμεν την πρωταρχική μας Ιερουσαλήμ. Το ότι αυτή η συνεχόμενη επαγρύπνιση αποδίδει πνευματικά ποσοτά άλλωστε αποδεικνύεται από το ότι οι απόγονοι των Ισραηλιτών που θρηνούσαν επί των ποταμών Βαβυλώνος παρέμειναν εκεί άνω των δύο χιλιάδων χρόνων, διατηρώντας πλήρως τις παραδόσεις των, μέχρι που εκτοπίστηκαν το 1948 από τους Άραβες. Στα συμφραζόμενα λοιπόν η αντίληψη ότι όποιος θρηνει, όποιος μελοποιεί την αίσθηση της εξορίας και του μετατοπισμού του, δεν θα ξεχάσει ποτέ το ποιος είναι και από που προέρχεται.








Η Αυστραλία είναι λοιπόν η «αλλότρια γη», όπου διεξάγεται η προαναφερθείσα διαδικασία διατήρισης μιας ιστορικής και εθνοκοινωνικής μνήμης και τα πρώτα τραγούδια σε αυτή τη συλλογή παρουσιάζονται σε σειρά που χρονολογεί και περιγράφει τον πρωταρχικό εκτοπισμό και την πορεία εξορίας στους Αντίποδες. Η ανθολογία ξεκινά από τον ελληνικό κόσμο με τραγούδι που η μουσική και οι στίχοι του επικαλούνται την ελληνική δημοτική παράδοση, συνεχίζει με το ασυνίθιστόο τραγούδι Φεύγω, όπου υπάρχουν αν δεν κάνω λάθος και ακούσματα από την Μισιρλού στην ενορχήστρωση, και φτάνει στην «αλλότρια γη» με τις ορχηστρικές συνθέσεις «Επί γης αλλοτρίας» και «Ρόδινες λίμνες» -όπου συναντούμε ηχητικά στοιχεία από την μουσική παράδοση των ιθαγενών.




Η εργατική ζωή όπως την ζουν καθημερινά πολλοί μετανάστες στην αλλότρια γη αποτελεί το αντικείμενο του «Μέρα με τη μέρα», ένα ζωηρό τραγούδι ροκ με θέμα την εργασία στα εργοστάσια. Θα το ακούσετε αλλά για μένα είναι ένα μικρο μαρξιστο-αριστοφανικό διαμάντι αξιοπρόσεχτο διοτι ή λεπτή του ειρωνεια κινδινεύει να αγνοηθεί από τους λιγότερα σχολαστικούς ακροατές του. Ενώ καταφέρεται εναντίον των αφεντάδων και των κεφαλαιοκρατών




« Στις μηχανές της Αυστραλίας




Φτιάχνουμε θαύματα πολλά




Για να πλουτίσουν οι αφεντάδες,




Να ’ναι καλά, να ’ναι καλά.»








Αυτό που αφήνει να εννοηθεί η μελοποιητής είναι οτι δεν πλουτίζουν μόνον οι αφεντάδες, αλλά οι ίδιοι οι εργάτες –εδώ βρίσκουμε, ύπουλα παραθετημένο σε ένα συμπαγή δίσκο του οποίου ο δηλωμένος σκοπός ειναι να παραθέσει τα τραγούδια της εξορίας μας, -την απαρχή της μυθολόγησης της παρουσίας μας στην Αυστραλία. –Αν δεν πλουτίζαμε, αν δεν ευημερούσαμε, αν δεν προσεταιριζόμαστε τις αρχές των κεφαλαιοκρατών και των αφεντάδων, αν δεν αποθησαυρίζαμε το απαιτούμενο ποσον ώστε να δωροδοκούμε τα εγγόνια μας να μας επισκέπτονται –τότες ποιος ο λόγος της εξορίας μας; Αλεξιχάριτος και τρομερός στοχασμός. Επιπλέον, και ανοίγουμε παρένθεση, ακούγοντας το τραγούδι αυτό, και κάποια άλλα της συλλογής, δεν μπορούμε παρά να σκεφτούμε ότι αυτά τα τραγούδια διαφυλούν μια πραγματικότητα που έχει πια εκλείψει. Η πλειοψηφία των ελλήνων μεταναστών και τα παιδιά τους, ανήκουν στην μικροαστική τάξη, όχι στην εργατική και η καθημερινή τους πραγματικότητα είναι πολύ πιο διαφορετική, εφόσον έχει συμβιβαστεί οικιοθελώς στις υποδείξεις της καπιταλιστικής κοινωνίας. Θα χρειαστεί λοιπόν, ένας δέυτερος τόμος αυτού του δίσκου αποκελιστικά με τραγούδια τις πλέον προσαρμοσμένης πρώτης γενιάς και δεύτερης γενιάς που να εκφράζει την σημερινή κατάσταση. Μάλλον ο τίτλος του θα πρέπει να είναι «Επί γης οικείας»» και όχι αλλοτρίας, αλλά αυτή η συζήτηση δεν είναι του παρόντος....








Κλείνουμε λοιπόν την παρένθεση, για να φτάσουμε σε ένα ακόμη αριστούρημα, από εκείνα που κεντούν την καρδιά μας, το τραγούδι: «Ο ίδιος ήλιος,» της Γεωργίας Ηρακλεόυς , ένα ξέσπασμα χαρμολύπης για μια χαμενη πατριδα, συγκεκριμένα την Κερύνεια, που συνδέεται με την σημερινή τοποθεσία της ποιήτριας, διαμέσου της βεβαιότητος της ανατολής του ήλιου. Ίσως αυτή να είναι η κορυφαία στιγμή του δίσκου. Πρόκειται για ένα αξιόλογο τραγούδι με μια μουσική προσέγγιση πολύ διαφορετική από εκείνες που τείνουν προς λαμψιστικές, μανουσομανουσακικές φανφάρες ενώ στην προκειμένη περίπτωση, η ενορχήστρωση ειναι λυτή και πετυχημένη.




Άκρως συνδεδεμένο θεματικά με το τραγούδι της Ηρακλέους, είναι το τραγούδι «Πήρανε τον ήλιο» όπου η νοσταλγική ματιά του αειμνηστου Νίκου Νινολάκη στρέφεται στην απώλεια των φυσικών στοιχείων της Κρήτης. Οι στίχοι –«Η ιστορία έτσι αρχίζει. Στης μνήμης τα θολά νερά/Ατέλειωτα η καρδιά μου αρμενίζει,» είναι από τους πιο βαρυσήμαντους της μεταναστευτικής ποιησης, αποδεικνύοντας ότι η εξορία δεν είναι μια τελεσίδικη κατάσταση, αλλά μία που εξελίσσεται συνεχώς και ίσως αεναώς.



Αντίθετα, στο «Είναι στιγμές» ο Γιώργος Ξυλούρης, ως γνωστόν επίσης Κρητικός, χαίρεται τις στιγμές που η καρδιά πλημμυρίζει από την αγάπη της ζωής και της πορείας της.



Με τις «Πέντε αλογόμυγες» η συλλογή μπαίνει σε θέματα προσωπικών και κοινωνικών σχέσεων. Το ροκ ύφος χρησιμοποιείται για να εκφραστεί θυμός και απογοήτευση με τους «καθώς πρέπει κύριους» που απαιτούν όλοι να τους μοιάζουν. Οι άνθρωποι αυτοί είναι σαν τις αλογόμυγες που με κάθε ευκαιρία στήνουνε καρτέρι για να «φάνε την ουρά μας». «Εγώ τρελός δεν ήμουνα,» δηλώνει εξαγριωμένος ο Στέλιος Τσιόλας, «τρελλό μ’ έχετε κάνει». Πάλι πιστεύω οτι υπάρχουν δυο πτυχές τουε τραγουδιού αυτού και οτι ειναι περισσότερο ανατρεπτικό από ότι δηλώνει. Εἰναι ο Στέλιος που θέλει να μας τρελάνει, εμάς «και τα κέρατά μας,» όπως λέει για ευλογους πάντα λόγους.


Η Κριστέλλα Δημητρίου φέρνει μια αλλαγή κλίματος με το «Για το Γιάννη», ένα τρυφερό τραγούδι αγάπης που εκφράζει τη λαχτάρα για στοργή: «Θέλω να ξαναγυρίσω στη φιλική σου αγκαλιά για λίγη ζεστασιά, για λίγη ζεστασιά». «Το ρόδι», ένα από τα πιο εντυπωσιακά ποιήματα του Δημήτρη Τσαλουμά και ένα από τα πιο ωραία τραγούδια του μακαρίτη Κώστα Τσικαδέρη, συνεχίζει το θέμα της αγάπης: «Το ρόδι που λιμπίστηκες, αγάπη, αγάπη, χρόνος το δένει ασήκωτος, νερό απ’ το γαίμα πιο ακριβό. Μα στην αυλή μου οι γέροντες το βράδι, βράδι, λένε πως ήταν άπρεπο να θρέψω εγώ τέτοιο καρπό».


Αφού η νύχτα είναι το κύριο φόντο στο Ρόδι, ο Δίσκος συνεχίζει με τον «Ύμνο στη Νύχτα» της Κριστέλλας Δημητρίου. Ύμνος είναι και το επόμενο τραγούδι του Αχιλλέα Γιαγκούλλη «Μια γης.» Υμνείται εδώ η ομορφιά της Κύπρου, αλλά αναγνωρίζεται συνάμα και η τραγωδία της. Με αυτή την τραγωδία καταπιάνεται και το τραγούδι «Mε του καημού τα χείλη»: «Το ’ξερες πως στο πέλαγος μια κόρη είχες χάσει... κι αυτή τραγούδι έπλεξε με νήμα τους αιώνες, τραγούδαγε για λεφτεριά ατέλειωτους χειμώνες.» Το ποίημα τελειώνει με μια συγκινητική έκκληση της κόρης, δηλαδή της Κύπρου, προς τη μάνα: «Ήλιε μου, πες στη μάνα μου με του καημού τα χείλη, τα ναύλα για τη λεφτεριά και μιαν ευχή να στείλει».

 
Είναι ειρωνικό ότι στα πλαίσια της ανθολογίας το τραγούδι «Τα λόγια είναι δηλητήριο» αντιπροσωπεύει τη συμβίωση της ελληνικής με την αγγλική γλώσσα, καθώς και τη συνύπαρξη των δύο πολιτισμών που αυτές εκφράζουν –καθώς βέβαια και τη συνυπαρξη μέλους με στίχου. Λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις που ακούγονται σ’ αυτό το τραγούδι, είναι πρέπον να τελειώνει η συλλογή με το ορχηστρικό Ο Γαλανογένης, ίσως μια παραποπμή στον Ποσειδώνα ο θυμός του οποίου μας προκάλεσε την μεγάλη μας Οδύσσεια και που χρησιμoποιεί «φωνές» χωρίς λόγια.



Πέραν των τραγουδιών ας πούμε και λίγα λόγια για την μουσική. Πιστέυω ότι μία πετυχημένη μελοποίηση ενός ποιήματος είναι αυτή που όχι αποκλειστικά θα μετεφέρει τα διάφορα νόηματα του ποιήματος στον ακροατή, αλλά ως επί το πλείστον θα κάνει τις λέξεις και τους στίχους πιο προσιτούς. Το Καπνισμένο Τσουκάλι του Ρίτσου, με τη μουσική του Χρήστου Λεοντή, η Ρωμιοσύνη με μουσική του Θεοδωράκη αποτελούν αξιλόλογα παραδείγματα μουσικής δυναμικής, που αποδίδει όχι μόνο το νόημα αλλά και τη μαχητικότητα, την στράτευμένη αποφασιστικότητα των καιρών εκείνων. Είναι μουσική που πηγάζει βαθιά από την ψυχοσύνθεση του έλληνα και γιαυτό και τον αγγίζει, ακόμα και σήμερα. Αναγκαστικά λοιπόν, συγκρίνουμε το παρόν έργο με τις επιτυχιμένες μελοποιήσεις του παρελθόντος.



Δύο είναι τα ερωτήματα που γεννιούνται. Ανταποκρίνεται η μουσική επένδυση πρώτα στο νόημα του ποιήματος και δεύτερον, αν αποτελεί γνήσια έκφραση ενός Ελληνο-Αυστραλιανού χωροχρόνου. Αυτό το δεύτερο είναι ένα δύσκολο ερώτημα –που ίσως δεν μπορεί να απαντηθεί. Εν συγκρίση με τις μελοποιήσεις των ποιημάτων των μεγάλων ποιητών, οι συγκεκριμένες μελοποιήσεις γίνονται σε μία εποχή παγκοσμιοποίησης και μάλιστα σε μία χώρα πολυπολιτισμική που δεν έχει δική της μουσική παράδοση και όπου η μουσική αισθητική των συμπαροίκων είναι ποιικιλόμορφη όσο οι μουσικές εμπνεύσεις που υπαρχουν στη χώρα αυτή.


Στο δίσκο αυτό λοιπόν, συναντούμε ακούσματα από παραδοσική μουσική, ρεμπέτικα, στην περίπτωση μάλιστα των τραγουδιών που επιμελήθηκε ο αείμνηστος Κώστας Τσικαδέρης, συναντούμε μουσικά σχήματα και ακούσματα που αντικατοπτρίζουν πιστά ένα ιδιαίτερο μουσικό κίνημα το οποίο έφτασε στο απόγειο τού στην Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα και στις αρχές του οδγόντα. Πέραν τούτου, υπάρχει το ρόκ στοιχείο του Στέλιου Τσιόλα, κλασσικά ακούσματα και πολλά άλλα που καθιστούν την ακρόαση του δίσκου μία Οδύσσεια. Καταλήγω λοιπόν στο ότι η μουσική επένδυση πετυχαίνει στο να αποδίδει την πολυπολιτιστική, παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα με τη πληθώρα εμπνεύσεων, που υπάρχει στην Αυστραλία, καθώς και τις τάσεις συντηριτισμού και προσφυγής στο παρελθόν που εκδηλώνονται υποσυνείδητα από Αυστραλο-έλληνες οι οποίοι διαπραγματεύονται την πολτιστική και εθνική τους ταυτότητα. Τώρα το αν η μουσική αυτή αποδίδει το νόημα των στίχων –αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το κρίνει ο καθένας μας ανάλογα με τις μουσικές μας προτιμήσεις. Πάντως στο δίσκο αυτό έχουν δουλέψει καταξιωμένοι καλλιτέχνες της παροικίας μας. Έχω αναφερθεί ήδη στον Κώστα Τσικαδέρη και τον Στέλιο Τσιόλα αλλά επίσης συνεργάζονται άλλοι εξίσου σημαντικοί και ταλαντούχοι μουσικοί όπως ο Γιώργος Ξυλούρης, ο Αργύρης Αργυρόπουλος, ο Αχιλλέας Γιαγκουλής και πάρα πολύ άλλοι. Οι συτντελεστές τις παραγωγής αυτού του δίσκου πραγματικά γράφουν σήμερα ιστορία και θα θυμηθείτε ότι η δουλεία αυτή σίγουρα θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τους μελλοντικούς μελετητές.



Κλείνοντας αυτή τη μικρή αναφορά, ήθελα απλώς να σας αφήσω με μία σκέψη, συνδεόμενη με αυτά που προείπα πριν λίγου. Το αν τα τραγούδια αυτά θα περάσουν στο υποσυνείδητο των ελλήνων της αυστραλίας, το αν θα καταφέρουν να μας αγγίξουν δεν είμαστε σε θέση να το κρίνουμε σήμερα. Το μέλλον θα δείξει. Όμως, αν κρίνουμε από παρόμοιες προσπάθεις, όπως η πρόσφατη επιτυχημένη μελοποίηση των ποιημάτων του Νικηφόρου Βρεττάκου, είναι ένα είδος μουσικής που έχει πολλά να προσφέρει και βρίσκει ακόμη λαϊκά ερεισματα. Οπότε, για να μην υπάρχουν μόνο για τους μελετήτές και για τους ιστοσελιδόβιους, τα τραγούδια του δίσκου Ἑπί Γης Αλλότριας, που υπάρχουν όλα στην ιστοσελίδα του Παλυου Ανδρόνικου http://members.iinet.net.au/~andronikos/InAStrangeLand.html , πρέπει να ακουστούν ευρύτατα. Είμαστε σε προνομιούχα θέση εφόσον κατέχουμε τόσες μορφές μέσων μαζικής ενημέρωσης όπου η δουλειά αυτή μπορεί να γίνει ευρύτερα γνωστή. Η δική μας υποχρέωση λοιπόν, είναι να συντελέσουμε στην διάδοση των τραγουδιών αυτών. Κατεβάστε τα από το διαδίκτυο, διαδόστε τα, όσοι έχετε ραδιοφωνικά προγράμματα παρουσιάστε τα και δέστε τα να αγριέυουν και να θεριέυουν στο υποσυνείδητό μας.